Bibliotheken

Bibliotheken

Bib Joske

Sedert 2010 bevinden de Nederlandstalige en de Franstalige bibliotheek zich onder hetzelfde dak, Grensstraat 2. Zij worden bezocht door tal van lezers: inwoners, scholen of werknemers, en tonen aan dat ze zo precies mogelijk kunnen beantwoorden aan de hedendaagse bezorgdheden van de burgers. Deze ruimten voor kennis, cultuur en ontmoetingen bieden brede diensten aan die aandacht verdienen, want ze zijn zodanig divers en ongelooflijk nuttig. In dit dossier vindt u hun opdrachten en uitdagingen, en om te beginnen wat
uitleg over hoe ze zijn ontstaan.

BIB JOSKE

De familiebibliotheek is een gezellige, laagdrempelige buurtbibliotheek, een open huis voor iedereen. Bib Joske is een plek die cultuureducatie- en participatie, leesplezier, e-inclusie, informatiebemiddeling, mediawijsheid en  gemeenschapsvorming stimuleert. Bib Joske moet informeren en inspireren. Dit vanuit het idee dat we een gezellige en toegankelijke bib zijn die niet blind blijft voor de diversiteit aan bewoners en bezoekers. Een belangrijke collectie in Bib Joske zijn de anderstalige collecties: boeken in het Engels, Turks, Koerdisch en Arabisch. Samen met medewerkers en partners werkt Bib Joske aan een sterke collectie, een sociale plek die het verlengde van de straat en huiskamer vormen, een plek van vrij vertoeven en ontmoeting, waar verhalen en verbeelding een belangrijke hoeksteen vormen. Bezoekers komen lang niet alleen voor de collectie, steeds vaker komen bezoekers om er te verblijven, te werken, af te spreken met vrienden, te hangen, kranten te lezen, internet te gebruiken, te studeren, of gewoon nietsdoen. Bib Joske trekt natuurlijk heel wat Nederlandslustigen aan maar het is vooral een heel erg divers publiek.

De bibliotheek is één van de partners van het lokale cultuurbeleid van Sint-Joost. Samen met de  ultuurbeleidscoördinator, de gemeentelijke dienst Nederlandstalige cultuur, het gemeenschapscentrum Ten Noey, de Brede School en tal van andere partners zoals Aximax, de buitenschoolse opvang, de scholen en kinderdagverblijven
werken we aan het nieuwe cultuurbeleidsplan 2019-2025.

De vier decretale doelstellingen van de hedendaagse bibliotheken vanuit de Vlaamse Gemeenschap zijn educatie, informatie, ontspanning en ontmoeting. Daarop werken we verder op drie ambities binnen het Lokaal Cultuurbeleidsplan met de partners: deze ambities liggen nog volledig open ter discussie. Bij deze nodigen wij
ook iedereen uit op het open forum op 3 oktober 2019 om hier een laatste keer over te debatteren!

De rode draad in de werking van Bib Joske zijn volgende drie ambities

Prioriteit 1: Nederlandslustigen inspireren

met een aanbod in collectie, activiteit én plek trachten we ons publiek te bekoren met verhalen en het bevorderen van leesplezier met boeken, films, muziek en activiteiten. Velen komen nu ook net om meer Nederlands rondom zich te horen. Dat zijn vaak anderstalige nieuwkomers, maar ook steeds meer Franstalige Brusselaars. Het is een bijzondere taak voor ons om die Nederlandslustigen te inspireren en ondersteunen.
> Voorleesuurtjes, Lotte's leesclub, Jeugdboekenmaand, klasbezoeken, voorleescarrousels, Nederlands-leren collectie, Boekenbende aan Huis waarbij studenten gaan voorlezen bij kleuters thuis, baby boekgeschenken van Boekstart Bij een nieuwe taal leren, hoort ook het zich goed voelen in de thuistaal, de taal van je hart: daarom hebben we een Arabische, Turkse, Koerdische en Engelse collectie. De Arabische collectie is de meest recente, deze werd volledig participatief opgebouwd in samenwerking met het netwerk van Brusselse bibliotheken. De collectie staat
in de bibliotheken van Sint-Gillis, Molenbeek en Sint-Joost. Het succes van deze participatieve collectieopbouw en activering zullen we opnieuw toepassen om de Turkse boekencollectie opnieuw uit te bouwen.

Prioriteit 2: Ontmoeting en betrokkenheid versterken

Bib Joske is ook een plek om te verblijven, een plek van ontmoeting. Iedereen moet zich welkom en thuis voelen. De ene zoekt rust en stilte, de andere zoekt een plek om af te spreken en langer te verblijven met zowel drukte als mooie ontmoetingen tot gevolg. Het is de taak van Bib Joske om een evenwicht te vinden in het tegemoetkomen aan vragen van deze verschillende publieken. Een warm onthaal bieden, gesprekken aangaan, 'hoe het gaat?',  Nederlands samen oefenen, interesse tonen in waar onze bezoekers mee bezig zijn, wegwijs maken, informeren en small talk zijn meer dan ooit cruciaal.

Het is even belangrijk om ook buiten de bibmuren actief te zijn, om nieuwe ontmoetingen aan te gaan.
> Winterwoninkje, Bouwen aan de Zomer, Oh! Festival. Samen met de Franstalige bibliotheek organiseren zij de Nocturne, boekendate en boekenbazaar, tweetalige voorleeesuurtjes de verjaardag van Bib Joske.

Prioriteit 3: Talenten, kennis, vaardigheden valoriseren en delen

Mensen willen levenslang leren, een bibliotheek heeft de taak van informatieverstrekking en mediawijsheid. Bezoekers kunnen verbeelding en inspiratie vinden in de collectie, de activiteiten of ontmoetingen. Mediawijsheid stimuleren we door de beschikbaarheid van de pc's, wifi, digitale spelateliers voor kinderen samen met Brede School, luisterboeken.
> De momenten waar we vragen aan het publiek om zelf mee te doen, zijn de mooiste: wanneer ouders en vrienden voorlezen in de eigen taal, wanneer kinderen hun eigen kaftpapier ontwerpen voor “Kaft Kaft”. De Arabische boekencollectie werd op basis van expertise van bezoekers uitgebouwd. Het team van Bib Joske bestaat uit 2 voltijdse en 2 halftijdse collega's.

Bib Joske kreeg 14 200 bezoekers over de vloer in 2018. Dat zijn leners, klasbezoeken, de wekelijkse IBO bezoeken, NT2 groepen en ateliers. Bib Joske heeft 1 174 actieve leners, een aantal dat jaar na jaar stijgt en waarvan meer dan de helft kinderen zijn. Bib Joske is één van de kleinste Nederlandstalige bibliotheken qua collectie in Brussel, maar ze doet het erg goed qua publieksbereik tov het inwonersaantal en qua uitleen voor het kleine aantal materialen dat in de collectie zit (ongeveer 10 100).

Het totale aantal uitleningen in 2018 bedraagt 21 045 waarvan het fictie, films en strips erg populair zijn. Het aantal uitleningen stijgt jaar na jaar, in 2018 zijn er 10 000 meer uitleningen dan in 2015.
Bib Joske ontvangt meer klassen uit de scholen Sint-Joost-aan-Zee, De Buurt en Ten Node, in 2018 waren er zo'n 200 klasbezoeken. We zitten in een samenwerking met GC Ten Noey, Brede School, Dienst Cultuur, Aximax, IBO, de scholen en de kinderdagverblijven. Bib Joske is actief in het netwerk van de Nederlandstalige bibliotheken dat ondersteund wordt door OBiB van de VGC en in het netwerk van het Huis van het Kind van de regio Schaarbeek/Evere/Sint-Joost. Er worden verschillende projecten jaarlijks georganiseerd met heel wat lokale en bovenlokale partners zoals het Huis van het Nederlands, Brusselleer, …

Ondanks de alomtegenwoordigheid van het beeld en het stijgend gebruik van schermen die de tijd inpalmen die voor andere activiteiten kan worden gebruikt: lezen, sport, gezelschapspellen enz. en dit sedert verschillende decennia (vóor de smartphones was er de televisie…), en zelfs rekening houdende met de evolutie van lees- en schrijfondersteuning, blijven de uitdagingen van morgen behoorlijk fundamenteel, namelijk: leren lezen en schrijven om het menselijke denken te structureren. En de bibliotheken blijven meer dan ooit een onmisbare plaats voor permanente vorming ten dienste van de bevolking.

BIB JOSSE

Prioriteit 1: Promotie van de bibliotheek bij het publiek dat verwijderd is van lectuur

• Intensivering van het werk in partnerschap met het verenigingsnetwerk
> Alfabetiseringsgroepen, FLE, Permanente vorming
• Tot stand brengen van specifieke acties en diensten aangepast voor ieder type van publiek dat verhinderd en/of verwijderd is van lectuur
> Bezoeken van schoolklassen uit het gespecialiseerd onderwijs (École Escale), van het Centrum “Farra Méridien”, van het Pedopsychiatrisch centrum Domino, …
• Tot stand brengen van acties en diensten aangepast voor senioren
> Installatie van een kleine bibliotheek in het Rusthuis Anne Sylvie Mouzon, partnerschappen met de vzw’s van de sector, project “Lezen met 2”
• Begrijpen van de hinder om te lezen en versterken van de dynamieken van culturele bemiddeling en sociale cohesie
> Permanentie van openbare schrijvers
> Schrijfworkshops

Prioriteit 2: Vergroten & aantrekken van publiek van kinderen en jonge adolescenten

• Tot stand brengen van activiteiten en diensten aangepast aan prille jeugd
> Nieuw rangschiksysteem van de jeugdcollecties
> Verteluurtje (tweetalig, in gebarentaal, voor baby’s, …)
• Opnieuw aanhalen en duurzaam maken van banden met de schoolinstellingen
> Deelname van de scholen (41 klassen in 2018 tegenover 17 in 2017): onthaalbezoeken, creatieve workshops, geanimeerde lezingen, …
• Interesse aanwakkeren en meer betrekken van het publiek van jongeren adolescenten
> Ontwikkeling van de transmedia-cultuur: stage “Creatie van Manga’s”, interactieve tablets, …

Prioriteit 3: Versterken & aantrekken van reeds verworven leespubliek

• Promotie van hedendaagse Belgische literatuur in verbinding met de acties van FWB
• Organisatie van ontmoetingen en debatten met literaire artiesten (schrijvers, regisseurs, ...)
> Culturele bemiddeling “Ontmoetingen, kunst… en boeken”: tentoonstellingen van schilderijen, beeldhouwwerken, foto’s, Conferenties / debatten, “Leeshonger” “Nocturne van de Bibliotheken”, “Culinaire route”, “Sint-Joost, plaats voor iedereen”, …
• Verbetering van de zichtbaarheid van de bibliotheek buiten haar bevoegdheidsdomein
> Buitenlezen: in parken, op vakantiepleinen, op culturele evenementen (Oh ! Festival, Autoloze zondag, Familiefeest, …), boekenruilkasten, …

Bib Josse is sedert verschillende jaren officieel erkend als “Openbare bibliotheek” door de Federatie Wallonië-Brussel en blijft een gemeentelijke dienst, die echter geniet van communautaire subsidies om een goede werking te verzekeren alsook van het netwerk van bibliotheken van Brussel-Hoofstad. Sedert het laatste Decreet wordt eerder de nadruk gelegd op de ontwikkeling van lectuur en haar sociale rol dan op het beheer van de collecties of de leningen. In 2018 was de Franstalige bibliotheek samengesteld uit een ploeg van 7 personen, waarvan 5 bibliothecarissen, en telde ze 4070 actieve gebruikers (2724 leners) waarvan 1849 nieuwe gebruikers. De helft woont niet in Sint-Joost maar in de aangrenzende gemeenten of werkt / volgt een opleiding in de buurt. Sommigen  verkiezen om te genieten van de andere diensten die de bibliotheek aanbiedt: studieruimte, animaties, internetverbinding, … De recente vestiging van het Beroepenpunt (Actiris, EPFC, Bruxelles Formation, …) aan de Sterrenkundelaan, hetzij in het verlengde van de straat van de Bibliotheken, heeft bijgedragen tot de heropleving van het volwassen lezersbestand.

Het aantal uitleningen is onveranderd gebleven, hetzij 47.896 leningen per jaar, terwijl de collectie jaarlijks uitbreidt met nieuwigheden (+2%, of een budget van 15 000€).

Het aantal partnerschappen (scholen, vzw’s, gemeentediensten, artiesten, …) is verdrievoudigd en de projecten zijn vervijfvoudigd in 4 jaar, naar 65 partnerschappen waarmee 109 projecten tot stand konden worden gebracht (alfabetisering, “Lezen met 2”, “Verteluurtje”, …). Deze uitbreiding van het binnen- en buitennetwerk heeft de
deelname mogelijk gemaakt van Bib Josse door 346 animaties (127 voor volwassenen / 219 voor de jeugd, hetzij een betrokkenheid van meer dan 6 500 personen, alle leeftijden samen).

Sedert de creatie ervan in 2012 werd de afdeling “All gender bibliotheek” uitgebreid. Vandaag telt deze bijna 1000 referenties waarin het onderwerp wordt aangekaart van de strijd tegen stereotypes en genderdiscriminatie. Professionals en vzw’s maken regelmatig gebruik van deze middelen en van de verworven bekwaamheden rond deze materie. Een jaarlijkse conferentie en de deelname aan de week “Sint-Joost en genderkwesties” dragen bij tot het geanimeerde gedeelte van het onderwerp.

Nieuwe Spelotheek van Bib Josse !

Wil je ter plaatse spelen, spelletjes ontdekken en lenen voor het hele gezin? Kom en ontdek de nieuwe Spelotheek van Bib Josse !
De spelotheek biedt een gevarieerde keuze aan gezelschapsspellen: rollenspellen, sfeerspellen, strategische spellen, spelletjes voor de kleinsten en nog veel meer. Inschrijving en uitleningen zijn gratis voor iedereen.

- Om te ontlenen : alle dagen tijdens de openingsuren van de bibliotheek.
- Om ter plaatse te spelen : elke maandag van 15u tot 18u en elke woensdag van 12u tot 19u.

Boekenruilkasten

  • Liedekerkestraat 71 (Réseau ADES)
  • Grensstraat 2 (Nederlandstalige en Franstalige bibliotheek)
  • Plantenstraat 66 (Bunker ciné-theater)

Openingsuren

Maandag

Dinsdag

Woensdag

Donderdag

Vrijdag

Zaterdag

Zondag

15u-18u 11u-17u 12u-19u 11u-17u Gesloten 9u-13u Gesloten

Contacts

Bib Joske, nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek

Grensstraat 2
1210 Brussel

Bib Josse, franstalige gemeentelijke bibliotheek

Grensstraat 2
1210 Brussel
Verantwoordelijke
Filippo Virgilio

Cultuur NL dienst

Sterrenkundelaan 12-13
1210 Brussel
Ankelien Kindekens

 

Laatst gewijzigd: 11.01.2023